Κορωνοϊός και καρδιοπάθειες

Γράφει η Μελίνα Νταλαπάσχα, Καρδιολόγος
Επιστημονικά Υπεύθυνη Καρδιολογικού Τμήματος ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Κορωνοϊός: Τι είναι και πώς μεταδίδεται Ο νέος κορωνοϊός-2019 ονομάζεται τώρα SARS-CoV-2, ενώ η ασθένεια που προκαλεί ονομάζεται COVID-19. O ιός ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας και έκτοτε έως σήμερα έχει διασπαρεί σε περισσότερες από 60 χώρες σε όλο τον κόσμο. Αποτελεί ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού που μέχρι τότε δεν είχε απομονωθεί στον άνθρωπο.

Είναι γνωστό ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε ως πανδημία τη μόλυνση από τον ιό SARS-COV-2 που προκαλεί την ασθένεια Covid -19.

Κύρια χαρακτηριστικά του ιού είναι η έντονη μεταδοτικότητα (μεγάλη διάρκεια ζωής σε εξωτερικές επιφάνειες ) και η υψηλή τοξικότητά του ιδιαίτερα σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.

Τα συμπτώματα για τη νόσο COVID-19 μπορεί να αναπτυχθούν μεταξύ 1-14 ημερών. Ωστόσο, η διάμεση περίοδος επώασης για τον νέο κορωνοϊό είναι 5,1 ημέρες.

H μετάδοσή του γίνεται μέσω του αέρα από άτομο που έχει προσβληθεί (σταγονίδια βήχα ή φτερνίσματος) ή μολυσμένων επιφανειών (τις οποίες αγγίζουμε και στη συνέχεια βάζουμε τα χέρια μας στο στόμα ή στη μύτη, εισάγοντας τον ιό στον οργανισμό μας). Πρόσφατες μελέτες κατέδειξαν ότι η μόλυνση από τον SARS-CoV-2 ακολουθείται από την σύνδεση μιας γλυκοπρωτεΐνης με το μετατρεπτικό ένζυμο 2 της αγγειοτενσίνης (ACE2).

Οι υποδοχείς  του ACE-2 παίζουν ρόλο στη παθογένεση της υπέρτασης και του σακχαρώδη διαβήτη και εκφράζονται στα επιθηλιακά κύτταρα των πνευμόνων, του λεπτού εντέρου, των νεφρών, της καρδιάς και των αγγείων.

Με την επιφύλαξη  των μέχρι τώρα διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων και σύμφωνα με τις συστάσεις της ευρωπαϊκής καρδιολογικής εταιρείας φαίνεται ότι προσβάλει πιο σοβαρά τις κάτωθι ομάδες πληθυσμού:

• Ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα,
• Ανοσοκατασταλμένους ασθενείς
• Ηλικιωμένους (καταγράφηκε αύξηση των θανατηφόρων συμβάντων με την αύξηση της ηλικίας)
• Ασθενείς που πάσχουν από παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος

Ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα

Παρόλο που οι κύριες εκδηλώσεις της νόσου είναι από το αναπνευστικό, μερικοί ασθενείς είχαν σοβαρές επιπτώσεις και από το καρδιαγγειακό σύστημα. Επιπρόσθετα, ασθενείς με υποκείμενα καρδιαγγειακά νοσήματα έχουν υψηλότερα επίπεδα θανάτου. Μάλιστα, σε μια μετα-ανάλυση φάνηκε ότι οι ασθενείς με μόλυνση από τον ιό SARS-COV-2 και σοβαρά συμπτώματα έπασχαν, σε ποσοστό 50%, από αρτηριακή υπέρταση και σακχαρώδη διαβήτη και, σε ποσοστό 30%, από καρδιακή νόσο.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι ιδιαίτερα ευπαθείς είναι οι ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα που πάσχουν από:

• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Στεφανιαία νόσο: πρόσφατο οξύ στεφανιαίο σύνδρομo ή επέμβαση επαναγγείωσης (αγγειοπλαστική – stent) ή αορτοστεφανιαία παράκαμψη τους τελευταίους 12 μήνες
• Προσθετικές καρδιακές βαλβίδες
• Μυοκαρδιοπάθειες
• Ιστορικό τεκμηριωμένης μυοκαρδίτιδας
• Πνευμονική υπέρταση
• Συγγενείς καρδιοπάθειες μετά από χειρουργική διόρθωση με σημαντική υπολειπόμενη βλάβη ή μη διορθωμένες συγγενείς καρδιοπάθειες
• Αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη
• Χρόνια νεφρική νόσο
• Χρόνια αρρύθμιστη αρτηριακή πίεση

Τι συνιστάται στους ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο

Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη τα παραπάνω καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι τα άτομα που πάσχουν από καρδιαγγειακά νοσήματα ανήκουν σε μία από τις ευπαθείς ομάδες. Για το λόγο αυτό, προβάλλει ως επιτακτική η ανάγκη υιοθέτησης από την ομάδα αυτή, ιδιαίτερων μέτρων όπως:

• Ακολουθούμε τις γενικές οδηγίες του ΕΟΔΥΥ για την αποφυγή προσβολής και μετάδοσης (συχνό πλύσιμο χεριών με νερό ή σαπούνι ή αλκοολούχο διάλυμα, αποφεύγουμε να αγγίζουμε με τα χέρια μας τα μάτια, τη μύτη και το στόμα, αποφεύγουμε τις συναθροίσεις).
• Δεν επισκεπτόμαστε νοσοκομεία και ιατρεία αν δεν έχουμε συμπτώματα.
• Αναβάλουμε τον τακτικό έλεγχο για τους επόμενους μήνες.
• Επί εμφάνισης συμπτωμάτων όπως πυρετός, βήχας ή δυσκολία στην αναπνοή επικοινωνούμε είτε με τον θεράποντα ιατρό ή με τον ΕΟΔΥΥ.
• Δεν αλλάζουμε τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνουμε για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή και Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρεία δεν υπάρχει λόγος για αλλαγή των ανταγωνιστών των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης II και των αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (α-ΜΕΑ)
• Ακολουθούμε πιστά την φαρμακευτική θεραπεία για καρδιακή ανεπάρκεια, σακχαρώδη διαβήτη προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος για εισαγωγές.
• Ακολουθούμε σωστή υγιεινοδιαιτητική αγωγή με αποφυγή άλατος και καπνίσματος.
• Αποφεύγουμε όλα τα μη απαραίτητα ταξίδια, ιδιαίτερα σε περιοχές ή χώρες με επιβεβαιωμένη μετάδοση του ιού στην κοινότητα
• Δεν προσερχόμαστε σε ιατρό ή σε μονάδα υγείας σε περίπτωση εμφάνισης ήπιων συμπτωμάτων λοίμωξης του αναπνευστικού (βήχα, καταρροή, πυρετό, πονόλαιμο) αλλά παραμένουμε στο σπίτι σε απομόνωση και ακολουθούμε τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού.

Εν κατακλείδι, είναι επιτακτική η ανάγκη να αντιληφθούμε όλοι μαζί και καθένας χωριστά, την σοβαρότητα της κατάστασης και να λάβουμε άμεσα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να μειώσουμε τόσο την προσβολή όσο και τις επιπλοκές γιατί, δυστυχώς, η καθυστερημένη εφαρμογή τους μπορεί να έχει οδυνηρές συνέπειες.