Αιμορροΐδες – Αίτια, Συμπτώματα και Θεραπεία
Γράφει ο Αναστάσιος Εφέογλου, Γενικός Χειρουργός, Επιμελητής Β΄ Χειρουργικής Κλινικής ΙΑΣΩ Θεσσαλίας.
Τί είναι οι αιμορροΐδες;
Οι αιμορροΐδες είναι ενισχυμένα “μαξιλαράκια” αγγείων, τα οποία βρίσκονται στο ανώτερο τμήμα του πρωκτικού σωλήνα. Είναι φυσιολογικοί ανατομικοί σχηματισμοί που περιέχουν τα αγγεία του ανώτερου και κατώτερου αιµορροϊδικού πλέγµατος, έχουν µορφή μικρών σάκων και συμβάλλουν στην στεγανοποίηση του πρωκτικού σωλήνα.
Η αιμορροϊδοπάθεια δημιουργείται όταν τα αγγεία του πυκνού αγγειακού δικτύου που φυσιολογικά περιβάλλει το τελευταίο τμήμα του ορθού διαστέλλονται μετά από αυξημένη πίεση/τάση και κατεβαίνουν σταδιακά έως ότου προπίπτουν εκτός του πρωκτού.
Αίτια
Προδιαθεσικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην αιμορροϊδοπάθεια είναι:
- Ηλικία
- Ορθοστασία
- Καθιστική ζωή
- Περιορισμένη φυσική άσκηση
- Υπερβολικό βάρος
- Πτωχή σε φυτικές ίνες διατροφή
- Η δυσκοιλιότητα
- Παρατεταμένη προσπάθεια «ώθησης» κατά την αφόδευση
- Κατάχρηση καθαρτικών φαρμάκων
- Ποδηλασία, μοτοσικλέτα, ιππασία και άρση βαρών συνήθως επιδεινώνουν την νόσο
Άτομα υψηλού κινδύνου
Άνδρες και γυναίκες προσβάλλονται εξίσου συχνά ακόμη και στην παιδική ηλικία, ενώ περίπου το 80% του πληθυσμού υποφέρει τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του από τις δυσάρεστες και επώδυνες συνέπειες της αιμορροϊδοπάθειας. Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης παθολογικών αιμορροΐδων σε κάποιες περιόδους της ζωής τους λόγω αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης (εγκυμοσύνη, τοκετός).
Συμπτώματα
- Αιμορραγία κατά την κένωση (ζωηρού κόκκινου χρώματος, αμέσως μετά την κένωση είτε στο χαρτί τουαλέτας ή και στη λεκάνη)
- Πρόπτωση των αιμορροΐδων κατά την κένωση
- Κνησμός της περιοχής
- Πόνος
- Ψηλαφητή επίπονη μάζα
- Έκκριση υδαρού ή βλεννώδους υγρού που να λεκιάζει το εσώρουχο
Ταξινόμηση (βάσει βαθμού πρόπτωσης)
- Α’ Βαθμού ( I ): Οι αιμορροΐδες εμφανίζουν μόνο μία ελαφρά διόγκωση με ενίοτε αιμορραγία κατά την κένωση (ζωηρό κόκκινο αίμα στο χαρτί τουαλέτας), χωρίς πρόπτωση.
- Β’ Βαθμού ( II ): Η διόγκωση έχει προχωρήσει τόσο ώστε οι αιμορροΐδες να προπίπτουν με την αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση (κατά το σκύψιμο, βήχας, άρση βάρους, κατά την κένωση) ανατάσσονται όμως αυτόματα. Εδώ εμφανίζονται οι τυπικές ενοχλήσεις όπως αυξημένες αιμορραγίες, αίσθημα καύσου με ή χωρίς λέκιασμα και φαγούρα, πιο σπάνια πόνος.
- Γ’ Βαθμού ( III ):Εδώ οι αιμορροΐδες προπίπτουν κατά το σκύψιμο και την κένωση και η πρόπτωση τους απαιτεί χειροκίνητη ανάταξη. Τα συμπτώματα αυξάνουν σε συχνότητα και βαρύτητα.
- Δ’ Βαθμού ( IV ): Μόνιμη πρόπτωση χωρίς τη δυνατότητα χειροκίνητης ανάταξης. Οι αιμορροΐδες αποκτούν επώδυνη διόγκωση η οποία μπορεί να επιπλακεί σε θρόμβωση και φλεγμονή.
Θεραπεία
Η θεραπεία της αιμορροϊδοπάθειας εξαρτάται κυρίως από τη συμπτωματολογία και τον βαθμό της, ενώ η κάθε εξειδικευμένη μέθοδος, επεμβατική ή μη, προσανατολίζεται στην έκταση των παθολογικών αλλοιώσεων και πρέπει να συζητηθεί αναλυτικά με τον ιατρό σας.
Συντηρητική Θεραπεία
Σε αρχικά στάδια, δηλαδή Βαθμό 1 – 2, μπορεί να εφαρμοστεί συντηρητική θεραπεία όπως η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και των προδιαθεσικών παραγόντων δημιουργίας της αιμορροϊδοπάθειας.
- διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, φρούτα και λαχανικά, πολλά υγρά
- σωματική άσκηση
- τοπικές κρέμες και υπόθετα (ανακουφίζουν και δεν θεραπεύουν)
Χειρουργική Θεραπεία
Οι αρχόμενες αιμορροΐδες (1ου και 2ου βαθμού), αντιμετωπίζονται σχεδόν αναίμακτα με τις μεθόδους HAL και RAR ( Hemorrhoidal Artery Ligation και Recto Anal Repair ).
Με αυτή την τεχνική, στην οποία τοποθετούνται απολινώσεις στις αρτηρίες με πολλαπλά ράμματα, επιτυγχάνεται η διακοπή της αιμάτωσης και ακολούθως συρρίκνωση του αιμορροϊδικού όζου.
Σε προχωρημένες καταστάσεις όπως αιμορροϊδοπάθεια 3ου βαθμού ή αιμορροϊδοπάθεια με πρόπτωση πρωκτού μπορεί να εφαρμοστεί η μέθοδος Longo . Εδώ χρησιμοποιείται ένα ειδικό μηχάνημα (κυκλικός αναστομωτήρας). Η μέθοδος αυτή είναι αποτελεσματική και σχεδόν ανώδυνη, όμως απαιτεί έμπειρο χειρουργό λόγω των σοβαρών επιπλοκών που μπορεί να προκληθούν. Για αυτό το λόγο εφαρμόζεται πλέον σε συγκεκριμένες περιπτώσεις από κατάλληλα εκπαιδευμένους χειρουργούς.
Η κλασσική ανοιχτή αιμορροϊδεκτομή κατά Milligan Morgan είναι αποτελεσματική σε ποσοστό 90-95% για μεγάλες αιμορροΐδες 3ου και 4ου βαθμού . Δυστυχώς όμως ακολουθεί χρονικό διάστημα έως 2 εβδομάδων περίπου με αρκετό πόνο.
Μία σχετικά νέα μέθοδος έχει αντικαταστήσει το νυστέρι στην ανοικτή αιμορροϊδεκτομή με χρήση σύγχρονων πηγών ενέργειας, όπως το Ligasure ή Harmonic κτλ., ελαχιστοποιώντας την αιμορραγία και τον πόνο.
Αιμορροϊδοπλαστική με Laser
Η αιμορροϊδοπλαστική LHP πραγματοποιείται με τη χρήση laser με υψηλή απορρόφηση στο νερό και ειδικών ινών κωνοειδούς εκπομπής που διέρχονται μέσω μιας μικρής οπής και εφαρμόζουν με ομοιόμορφο και απόλυτα ελεγχόμενο τρόπο την ενέργεια laser στον υποβλεννογόνιο ιστό προκαλώντας άμεση συρρίκνωση του αιμορροϊδικού όζου. Η συνολική θεραπεία διαρκεί λίγα λεπτά διαφυλάσσοντας απόλυτα τον βλεννογόνο και το σφικτήρα.
Μετά από μερικές ημέρες δημιουργείται νέος συνδετικός ιστός που διατηρεί τα αιμορροϊδικά «μαξιλάρια» λειτουργικά ενώ ο βλεννογόνος προσκολλάται στα υποκείμενα στρώματα αποφεύγοντας ενδεχόμενη υποτροπή και νέα βλεννογονική πρόπτωση.
