Ατοπικό δέρμα μωρού: 5 παρερμηνείες & λύσεις ανακούφισης
Παρ’ ότι η εικόνα των συμπτωμάτων ατοπικής δερματίτιδας στο βρεφικό δέρμα μάς είναι οικεία, πολύ συχνά έχουμε εσφαλμένη εντύπωση για κάποια χαρακτηριστικά της δερματικής αυτής κατάστασης. Ας δούμε αναλυτικά ποια σημεία της παρερμηνεύονται και ποια είναι αληθή.
1.Αποκαλούμε το ατοπικό δέρμα του μωρού έκζεμα αλλά δεν είναι γενικά έκζεμα.
Η λέξη έκζεμα είναι ο γενικός όρος που χρησιμοποιείται, για να περιγράψει μία σειρά παθήσεων του δέρματος που εκδηλώνεται με έντονη ξηρότητα, τραχύτητα, κνησμό και ερεθισμούς όμως η ατοπική δερματίτιδα είναι στην πραγματικότητα μία μορφή εκζέματος, αυτή που εμφανίζεται συχνότερα στον πληθυσμό1. Είναι κοινή στα παιδιά, αλλά μπορεί να παρουσιαστεί σε όλες τις ηλικίες1. Επηρεάζει πάνω από το 20% των παιδιών στις ανεπτυγμένες χώρες και έως το 9% των ενηλίκων2.
2.Πιστεύουμε πως είναι απλώς πολύ ξηρό δέρμα αλλά είναι παραπάνω από αυτό.
Το ξηρό, τραχύ δέρμα είναι ένα μόνο από τα βασικά συμπτώματα της ατοπικής δερματίτιδας αλλά δεν είναι ο λόγος που προκαλείται η δερματική αυτή πάθηση. Η ατοπική προδιάθεση σχετίζεται με μία αυτοάνοση διαταραχή που επηρεάζει τη δομή και τη λειτουργία του δέρματος και όχι απλώς την υφή και αίσθησή του στο άγγιγμα.
3.Συχνά θεωρείται ότι είναι μεταδοτική αλλά δεν είναι.
Δεν θα κολλήσουμε ατοπική δερματίτιδα αγγίζοντας τα σημεία του βρέφους ή του ενήλικα που παρουσιάζει τα συμπτώματα γιατί δεν πρόκειται για μεταδοτική δερματολογική πάθηση.
4.Ψάχνουμε την εξήγηση αποκλειστικά στο ιστορικό του δέρματος της μαμάς ή του μπαμπά.
Η κληρονομικότητα συνδέεται άμεσα με προδιάθεση του βρέφους για ατοπικά συμπτώματα και αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισής του στο πρώτο εξάμηνο ή στα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του, όταν ένας ή δύο γονείς είχαν εμφανίσει στο παρελθόν ατοπική δερματίτιδα3. Όμως η κληρονομικότητα δεν είναι εγγύηση πως ένα μωρό θα εμφανίσει ατοπική τάση. Άλλοι παράγοντες, όπως η έκθεση σε αλλεργιογόνα και ερεθιστικά συστατικά αλλά και περιβαλλοντικοί παράγοντες που σχετίζονται με το κλίμα έχουν επίσης σύνδεση με το έντονα ξηρό, εύθραυστο δέρμα με ατοπική προδιάθεση.
5. Θα περάσει μόνο του ή δεν περάσει ποτέ.
Κανένας από τους δύο ισχυρισμούς δεν είναι απολύτως αληθής αφενός γιατί μιλάμε για μία χρόνια δερματική κατάσταση με εξάρσεις και υφέσεις αφετέρου γατί δεν υπάρχει ως τώρα μία ξεκάθαρη θεραπεία για την ατοπική δερματίτιδα. Πολλά βρέφη επανεμφανίζουν στην εφηβεία ή ως ενήλικες ξηρό δέρμα με κνησμό4 και άλλα όχι, άρα καμία πρόβλεψη δεν μπορεί να είναι ακριβής.
Πώς μπορούμε να ανακουφίσουμε ένα βρέφος με συμπτώματα ατοπικής προδιάθεσης;
Πριν και πάνω απ’ όλα, στα πρώτα σημάδια ατοπικής εικόνας, επισκεπτόμαστε τον παιδίατρό μας, ώστε να βεβαιωθούμε ότι πρόκειται για ατοπικό δέρμα του μωρού και για να μας συστήσει το κατάλληλο σχήμα αγωγής και περιποίησης του δέρματος.
Παράλληλα με τις ιατρικές οδηγίες, οι κινήσεις που θα θέσουν τα συμπτώματα υπό έλεγχο, θα τα ανακουφίσουν και θα βελτιώσουν την υφή και την εικόνα του δέρματος είναι οι εξής:
* Ανακουφίζουμε το μεγαλύτερο μωρό (άνω των 3 μηνών) από την τάση ξεσμού που επιδεινώνει και επιβαρύνει την ξηρή επιδερμίδα και προκύπτει από την αίσθηση κνησμού, με την κατάλληλη μαλακτική κρέμα. Θυμόμαστε ότι δεν μπορεί να μιλήσει και να μας εξηγήσει το μέγεθος της δυσφορίας που νιώθει και αυτό δυσκολεύει το να κατανοήσουμε πόσο ενοχλητική μπορεί να είναι η αίσθηση φαγούρας.
* Κόβουμε τα νύχια του κοντά, για να αποφύγουμε μολύνσεις, αν τυχόν ξύσει την πάσχουσα περιοχή.
* Του φοράμε στον ύπνο φορμάκια που καλύπτουν ολόκληρο το χέρι ή τα ειδικά βρεφικά γάντια, ώστε να μην μπορεί να ξύσει τα σημεία (αν είναι λίγο μεγαλύτερο μωρό).
* Επιλέγουμε για τον ρουχισμό του μαλακά, βαμβακερά υφάσματα.
* Επειδή το νερό μπορεί να επιβαρύνει τα συμπτώματα, επιλέγουμε για το μπάνιο του ένα κρεμώδες καθαριστικό που δεν θα διαταράξει τον υδρολιπιδικό μανδύα του δέρματος.
* Προσφέρουμε μαλακτική φροντίδα στην περιοχή, ώστε να ενισχύσουμε τον δερματικό φραγμό, να βελτιώσουμε την τραχύτητα και την αίσθηση τραβήγματος και να απαλλάξουμε το βρέφος από τη δυσφορία. Δεν αρκεί όμως ένα ενυδατικό γαλάκτωμα, χρειάζεται μία ειδικά μελετημένη μαλακτική σύνθεση που θα λειτουργήσει ως βάλσαμο αναλίπανσης.
* Το καθησυχάζουμε διαρκώς με την αγκαλιά και το χάδι μας που έχουν πάντα «θεραπευτικές ιδιότητες».
Ενημερωνόμαστε έγκυρα για το ατοπικό δέρμα στο μωρό, το περιποιούμαστε κατάλληλα και χαρίζουμε στο μωρό μία βελτιωμένη καθημερινότητα.
