Αβγό για μωρά: Όσα πρέπει να γνωρίζετε

Γιώργος Λάντις

ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ,ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ

Με βάρος μόλις 50g και μόνο 70 θερμίδες θα λέγαμε ότι πρόκειται για ένα “θαύμα” των τροφών και αυτό διότι σε ένα τόσο μικρό μέγεθος και με το ελάχιστο ενεργειακό κόστος, το αβγό αποτελεί μια υπερσυμπυκνωμένη θρεπτικά τροφή κατάλληλη για όλες τις ηλικίες.

Σε ό,τι αφορά τα βρέφη όμως, κατέχει ιδιαίτερη θέση και αυτό τόσο για το θρεπτικό του προφίλ αλλά και επειδή έχει αποτελέσει συχνά το μήλον της έριδος της παιδιατρικής αλλεργιολογίας.  Τρία είναι τα πιο συχνά ερωτήματα σε σχέση με την εισαγωγή αβγού στα βρέφη α) πότε είναι ο κατάλληλος χρόνος να ξεκινήσουμε το αβγό, β) αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό τροφικών αλλεργιών πότε είναι ασφαλές να ξεκινήσουμε το αβγό και γ) ποια είναι η καταλληλότερη μέθοδος εισαγωγής του αβγού στη διατροφή τους βρέφους. Το 2003 εκδόθηκαν οδηγίες βάσει των οποίων το αβγό μαζί με άλλες τροφές δεν θα έπρεπε να εισαχθεί στη διατροφή του βρέφους πριν την ολοκλήρωση των δύο ετών, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα ανάπτυξης ατοπίας.

Οι οδηγίες αυτές ήταν μια κοινή θέση της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας (AAP), της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Παιδικής Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας και της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Παιδικής Γαστρεντερολογίας, Ηπατολογίας και Διατροφής.  Το 2008 όμως η AAP ανακοίνωσε επίσημα ότι τα μέχρι τότε επιστημονικά δεδομένα ήταν ανεπαρκή ώστε να τεκμηριώνεται κάποιο όφελος από την καθυστερημένη εισαγωγή των συμπληρωματικών τροφών συμπεριλαμβανομένου και του αβγού σε σχέση με την εμφάνιση ατοπίας για τα βρέφη που έχουν ολοκληρώσει τον 4ο  με 6ο μήνα ζωής. Η πρακτική οδηγία είναι ότι το αβγό θα πρέπει να έχει εισαχθεί πριν την ολοκλήρωση του 12ου μήνα.

Η αλήθεια είναι ότι το βρέφος έχει μόνο να ωφεληθεί από την ενσωμάτωση του αβγού στη διατροφή του. Εκτός από εξαιρετική πηγή πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, τα αβγά αποτελούν σημαντική πηγή πληθώρας βιταμινών και ιχνοστοιχείων με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό την υψηλή συγκέντρωση σε χολίνη. Η χολίνη είναι μείζονος σημασίας για τη βρεφική  υγεία διότι αποτελεί μόριο κλειδί για την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος, τη μεταφορά του νευρικού σήματος και τον μεταβολισμό των λιπιδίων και της χοληστερόλης.

Υπολογίζεται ότι μόνο από το αβγό ένα βρέφος καλύπτει έως και το 96% των αναγκών του σε χολίνη. Τα καλά νέα δεν σταματούν εδώ καθώς τα αβγά είναι μια εξαιρετική πηγή δοκοσαεξανοϊκού οξέως (DHA) το οποίο είναι  βασικός εκπρόσωπος των Ω3 λιπαρών γνωστά και ως απαραίτητα λιπαρά με σημαντικές δομικές ιδιότητες τόσο για το νευρικό όσο και για το ανοσοποιητικό σύστημα του βρέφους. Ένα αβγό αποδίδει 30mg DHA το οποίο ισοδυναμεί με 30% των ημερησίων αναγκών σε DHA ενός βρέφους μεταξύ 6 και 24 μηνών.  Στα προηγούμενα αξίζει να προστεθεί ότι σε μια συγκριτική μελέτη μεταξύ 2.500 βρεφών που έτρωγαν αβγό  και των αντίστοιχων που δεν κατανάλωναν καθόλου αβγό ηλικίας 6-24 μηνών, η κατανάλωση του αβγού συσχετιζόταν με μεγαλύτερο μήκος σώματος στην αντίστοιχη ηλικία.

Αδιαμφισβήτητα το αβγό είναι ένας “μικρός” τροφοδότης του βρεφικού νευρικού συστήματος αλλά τι συμβαίνει στις περιπτώσεις όπου υπάρχει ιστορικό ατοπίας στην οικογένεια όπως για παράδειγμα στο μεγαλύτερο αδερφάκι; Σε αυτές τις περιπτώσεις οι νεότερες συστάσεις είναι ξεκάθαρες και παραμένουν στη γραμμή ότι αβγό θα πρέπει να δοθεί έως και την ολοκλήρωση του 1ου έτους.

Στην περίπτωση όμως όπου το ίδιο το βρέφος έχει παρουσιάσει κάποια μορφή ατοπίας όπως έκζεμα ή τροφική αλλεργία προτού γίνει εισαγωγή στο αβγό  θα χρειαστεί μια προετοιμασία η οποία περιλαμβάνει κάποια κλινική εξέταση, όπως ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων IgE για ολόκληρο το αβγό, και εδώ τον πρώτο λόγο τον έχει ο παιδίατρος. Ενώ σε ό,τι αφορά στην περίοδο εισαγωγής του αβγού υπάρχουν δομημένες οδηγίες, η βιβλιογραφία είναι λίγο φτωχή σε ό,τι αφορά στον τρόπο εισαγωγής του.

Όσο και αν ποικίλει ο τρόπος εισαγωγής του αβγού ανά τους λαούς, ένα παραμένει σταθερό και αυτό είναι το πολύ καλό βράσιμο του.  Ενώ στις Σκανδιναβικές χώρες ή στην Αυστραλία συνηθίζεται να εισάγεται  ολόκληρο το αβγό, στην Ελλάδα η συνήθης πρακτική είναι ο διαχωρισμός του ασπραδιού από τον κρόκο ξεκινώντας από τον κρόκο πολύ καλά βρασμένο σε μικρές ποσότητες.

Μετά την ολοκλήρωση του κρόκου και εφόσον το  βρέφος δεν έχει δώσει κάποιο σημάδι άμεσης ή έμμεσης αλλεργίας, εισάγεται το ασπράδι εξίσου καλά βρασμένο και στο τέλος ολόκληρο το αβγό. Αφού έχει εδραιωθεί η εισαγωγή του αβγού, τότε μπορεί να δίνεται από 4-7 φορές εβδομαδιαίως και σε συνδυασμούς όπως λιωμένο με avocado,  scrambled  με μπανάνα έως και κομμένο στη μέση ως  finger food για μεγαλύτερα μωρά.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Papanikolaou Y, Fulgoni VL 3rd. Egg Consumption in Infants is Associated with Longer Recumbent Length and Greater Intake of Several Nutrients Essential in Growth and Development. Nutrients. 2018;10(6):719. doi:10.3390/nu10060719
• Zeisel SH. The fetal origins of memory: the role of dietary choline in optimal brain development. J Pediatr. 2006;149(5 Suppl):S131‐ doi:10.1016/j.jpeds.2006.06.065
• Greer FR, Sicherer SH, Wesley Burks A and the Committee on Nutrition and Section on Allergy and Immunology. Effects of Early Nutritional Interventions on the Development of Atopic Disease in Infants and Children: The Role of Maternal Dietary Restriction, Breastfeeding, Timing of Introduction of Complementary Foods, and Hydrolyzed Formulas. PEDIATRICS.2008; 121(1):183-191. doi:10.1542/peds.2007-3022
• EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies Scientific Opinion on Dietary Reference Values for fats, including saturated fatty acids, polyunsaturated fatty acids, monounsaturated fatty acids, trans fatty acids, and cholesterol. European Food Safety Authority. EFSA 2010;8:1461
• Verduci E, Bianchi A, Brambilla M, Calvani M. Egg introduction during complementary feeding according to allergic risk: not just for peanuts!. Ital J Pediatr. 2018;44(1):77. doi:10.1186/s13052-018-0521-x

ΠΗΓΗ:FREZYLAND