Ισχύει ότι με το αντηλιακό δεν μαυρίζουμε;
Γράφει ο Αλέξιος Ζάρρας, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος.
Το ανθρώπινο σώμα αποτελεί ένα πολύπλοκο και λεπτομερές δίκτυο από ιστούς, όργανα πρωτεΐνες και γονίδια που βρίσκονται σε μία ισορροπία μεταξύ τους. Η χρόνια έκθεση στον ήλιο, χωρίς την ενδεδειγμένη αντηλιακή προστασία, ακόμα δε περισσότερο κατά την νεανική ηλικία, οδηγεί σε μικρές συσσωρευμένες γονιδιακές μεταλλάξεις και κατά συνέπεια στη διαταραχή αυτής της διαδικασίας και ομοιόστασης με τελικό αποτέλεσμα την εμφάνιση δερματικών νεοπλασιών και την πρόωρη γήρανση του δέρματος.
Ένα συχνό ερώτημα που τίθεται κατά την καλοκαιρινή περίοδο είναι εάν με την εφαρμογή αντηλιακής προστασίας μπορούμε να μαυρίσουμε ή όχι. Η απάντηση λοιπόν είναι πως αποτελεί μύθο ότι το αντηλιακό εμποδίζει πλήρως το μαύρισμα. Πρακτικά ο ανθρώπινος οργανισμός εξακολουθεί να έχει λίγο χρώμα στο δέρμα του. Τα αντηλιακά, με φυσικά ή οργανικά φίλτρα λειτουργούν ως προστατευτικό φίλτρο και ως ασπίδα για να μειώσουν την πιθανή βλάβη του δέρματος από την απορρόφηση της υπεριώδους ακτινοβολίας, αλλά σε καμία περίπτωση δεν δύνανται να αποτρέψουν πλήρως την έκθεση σε αυτή. Για παράδειγμα, ένα φαρμακευτικό προϊόν με ένδειξη SPF 30 δύναται να αποκλείσει το 97% των ακτίνων UVB. Σε θεωρητικό επίπεδο, η κάλυψη απέναντι στην εν λόγω ακτινοβολία είναι σχεδόν απόλυτη, ωστόσο ο αριθμός αυτός προϋποθέτει πως η εφαρμογή του σκευάσματος έχει επαναληφθεί σε τακτά χρονικά διαστήματα και με τον τρόπο που υποδεικνύεται από τις οδηγίες. Επίσης, είναι πρέπον να τονιστεί πως το αντηλιακό δεν παρέχει αντίστοιχη ποιότητα κάλυψης απέναντι στην UVA υπεριώδη ακτινοβολία, για αυτό άλλωστε είναι απαραίτητο κατά την επιλογή του προϊόντος να αναγράφεται η ένδειξη UVA με την υποσημείωση της υψηλής προστασίας.
Τα μελανοκύτταρα είναι τα κύτταρα της επιδερμίδας που παράγουν την μελανίνη, η οποία αποτελεί μία χρωστική ουσία που επάγει την εγγενή φυσική ανοσία και άμυνα του οργανισμού απέναντι στην υπεριώδη ακτινοβολία και τελικώς οδηγεί στο μαύρισμα του δέρματος. Αυτή λοιπόν η σωματική απόκριση δύναται να συμβεί στον οποιονδήποτε, σε οποιαδήποτε ηλικία και στον οποιονδήποτε τύπο δέρματος. Ο κάθε δε ανθρώπινος οργανισμός έχει συγκεκριμένο χρονικό όριο έκθεσης στον ήλιο για την ενεργοποίηση όλης αυτής της προαναφερόμενης διαδικασίας και συνήθως αυτό δεν υπερβαίνει τις δύο με τρεις ώρες. Στους ανοιχτούς δερματικούς φωτότυπους δεν θα πρέπει να ξεπερνά τη μία περίπου ώρα. Η πολύωρη έκθεση στον ήλιο είναι αυτή που οδηγεί σε ηλιακά εγκαύματα. Το ιδανικό λοιπόν είναι η έκθεση στον ήλιο να λαμβάνει χώρα ανά τακτά χρονικά διαστήματα και να μην είναι συνεχόμενη. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί πως τα σύγχρονα αντηλιακά προϊόντα διαθέτουν ικανοποιητικούς ενεργοποιητές και μεταλλικά στοιχεία για την παραγωγή μελανίνης. Το τελικό συμπέρασμα είναι λοιπόν πως η χρήση αντηλιακού σκευάσματος, με τις απαραίτητες ενδείξεις, παρατείνει μόνο το χρονικό διάστημα έως ότου δημιουργηθεί το έγκαυμα, δεν επηρεάζει σε καμία περίπτωση το πόσο θα μαυρίσει ένα άτομο, ή το χρονικό διάστημα που απαιτείται για να φανεί το μαύρισμα αυτό.
Κατά συνέπεια με την ενδεδειγμένη αντηλιακή προστασία δύναται να επιτευχθεί η προστασία από τις επιβλαβείς συνέπειες της υπεριώδους ακτινοβολίας, αλλά και κατά προσέγγιση να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες και προϋποθέσεις για ένα ασφαλές και ενδεδειγμένο μαύρισμα για να χαρούμε, όσο βεβαίως είναι αυτό εφικτό, τις καλοκαιρινές μας διακοπές κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
