Μυοκυμία Βλεφάρων

Η μυοκυμία των βλεφάρων είναι ο συνηθέστερος τύπος μυοκυμίας του προσώπου. Είναι μια κατάσταση που αποτελείται από αυθόρμητες, σταθερές, κυματοειδής  χαμηλού εύρους συσπάσεις που εξαπλώνονται μέσω του εμπλεκόμενου οφθαλμικού δηλαδή  του ραβδωτού μυός.

Αυτή η κατάσταση είναι πιθανό να είναι μονόπλευρη, επηρεάζοντας το κάτω  βλέφαρο πιο συχνά από το άνω  βλέφαρο. Αυτές οι συσπάσεις είναι αυτοπεριοριζόμενες, περιοδικές και διαρκούν από δευτερόλεπτα έως ώρες.

Σπάνια, οι συσπάσεις γίνονται χρόνιες και συνεχίζονται για αρκετές ημέρες ή και μερικές εβδομάδες μέχρι την υποχώρηση τους. Το γυναικείο φύλο και ο κρύος καιρός είναι παράγοντες κινδύνου για χρόνια μυοκυμία των βλεφάρων. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ομόπλευρη προσβολή του άνω και του κάτω βλεφάρου μπορεί να συμβεί ταυτόχρονα.

Η αιτιολογία της μυοκυμίας των βλεφάρων δεν είναι πλήρως κατανοητή. Ωστόσο, εμφανίζεται συνήθως σε υγιή άτομα και ευοδώνεται από την κόπωση, το άγχος, το στρες, την άσκηση και την κατανάλωση καφεΐνης.

Φάρμακα όπως η τοπιραμάτη, η κλοζαπίνη, τα άλατα χρυσού και η φλουναριζίνη μπορούν να προκαλέσουν μυοκυμία των βλεφάρων. Ωστόσο, η μυοκυμία που προκαλείται από φάρμακα είναι ασυνήθιστη.

Η κλινική αξιολόγηση των ατόμων με τα συμπτώματα που αναφέρονται παραπάνω περιλαμβάνει ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό με ερωτήσεις συνηθειών όπως το κάπνισμα, η πρόσληψη καφεΐνης, ο τρόπος ζωής και τα φάρμακα.

Κατά την εξέταση, μπορεί να είναι αισθητές λεπτές συσπάσεις του οφθαλμικού μυός. Αυτές οι συσπάσεις είναι περισσότερο αισθητές στον ασθενή παρά ορατές σε τρίτους. Κατά την εξέταση του ασθενούς, το χτύπημα στην περιοχή όπου γίνονται οι κινήσεις μπορεί να αποκαλύψει τη μυοκυμία. Όταν το βλέφαρο υπόκειται σε ενεργητική έλξη τα συμπτώματα συχνά βελτιώνονται.

Η αντιμετώπιση ασθενών  με μεμονωμένη μυοκυμία των βλεφάρων είναι συντηρητική. Χρήζουν την λήψη μέτρων όπως  ξεκούραση,  μείωση ή εξάλειψη  ευωδοτικών παραγόντων όπως η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα και η πρόσληψη καφεΐνης.

Σε περίπτωση επίμονης μυοκυμίας για περισσότερο από τρεις μήνες, μπορεί να χρειαστούν περισσότερες παρεμβάσεις. Οι ενέσεις βοτουλινικής τοξίνης είναι θεραπεία πρώτης γραμμής και έχουν υψηλό ποσοστό επιτυχίας.

Σπάνια, οι σπασμοί των βλεφάρων είναι σύμπτωμα μιας πιο σοβαρής διαταραχής του Κεντρικού ή του Περιφερικού Νευρικού Συστήματος. Όταν οι συσπάσεις των βλεφάρων είναι αποτέλεσμα αυτών των πιο σοβαρών καταστάσεων, σχεδόν πάντα συνοδεύονται από άλλα συμπτώματα.

Οι διαταραχές που μπορεί να προκαλέσουν συσπάσεις των βλεφάρων περιλαμβάνουν:

• Ημίσπασμος προσώπου: στην οποία οι μύες στη μία πλευρά του προσώπου σου συσπώνται ακούσια
• Ιδιοπαθής Βλεφαρόσπασμος: Είναι μια μορφή δυστονίας, με συσπάσεις του βλεφάρου που προκαλούν το ενεργητικό κλείσιμο του οφθαλμού
• Σύνδρομο Meige: σπάνια νευρολογική κινητική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από ακούσιες και συχνά ισχυρές συσπάσεις των μυών της γνάθου και της γλώσσας (στοματογναθική δυστονία) και ακούσιους μυϊκούς σπασμούς και συσπάσεις των μυών γύρω από τα μάτια (βλεφαρόσπασμος)
• Σπαστική-παρετική σύσπαση προσώπου: χαρακτηρίζεται από παρατεταμένη μονόπλευρη σύσπαση των μυών του προσώπου που σχετίζεται με ήπια ομόπλευρη πάρεση του προσώπου
• Δυστονία, η οποία προκαλεί απροσδόκητους μυϊκούς σπασμούς και το μέρος του σώματος της πληγείσας περιοχής συστρέφεται ή λαμβάνει ακούσιες παράδοξες στάσεις
• Aυχενική δυστονία η οποία προκαλεί τυχαίο σπασμό στον αυχένα  και το κεφάλι  τα οποία λαμβάνουν παράδοξη θέση
• Το σύνδρομο Tourette, το οποίο χαρακτηρίζεται από ακούσια κινητικά  και λεκτικά τικ
• Jeavons syndrom: Η μυοκλονία των βλεφάρων είναι συνήθης τύπος επιληπτικών  κρίσεων. Αυτά αποτελούνται από σύντομα και επαναλαμβανόμενα μυοκλονικά τινάγματα των βλεφάρων, προς τα άνω βολβοστροφή και το ήπιο οπισθότονο κεφαλής

Μερικές φορές οι ακούσιες συσπάσεις των βλεφάρων μπορεί να είναι σύμπτωμα ορισμένων παθήσεων των οφθαλμών, όπως βλεφαρίτιδα, ξηροφαλμία, επιπεφυκίτιδα και εντρόπιο.

Η παραπομπή ειδικού ενδείκνυται σε ασθενείς με μυοκυμία εάν:

1. Οι συσπάσεις δεν υποχωρούν μέσα σε λίγες εβδομάδες
2. Οι συσπάσεις αναπτύσσονται σε άλλα μέρη του προσώπου
3. Υπάρχει δυσκολία στο άνοιγμα του οφθαλμού
4. Υπάρχει πλήρες κλείσιμο των βλεφάρων με κάθε σύσπαση, που μπορεί να υποδηλώνει σπασμό ημιπροσώπου  και όχι μυοκυμία
5. Ερυθρότητα ή πρήξιμο του βλεφάρου
6. Πτώση του βλεφάρου

Τρόποι Αντιμετώπισης

• Αποφυγή έκθεσης σε οθόνες
• Ελαφρύ μασάζ στα βλέφαρα  με τους δείκτες των χεριών. Αν δεν σταματήσει, τοποθέτηση μία κρύας κομπρέσας στα μάτια σας για λίγα λεπτά, ώστε να χαλαρώσουν οι μύες
• Περιορίστε το κάπνισμα, καθώς και την κατανάλωση αλκοόλ και καφέ
• Αντιμετωπίστε το άγχος και το στρες και να ξεκουράζεστε με αρκετές ώρες ύπνου
• Καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο

Όταν οι συσπάσεις διαρκούν περισσότερο από 7 ημέρες ή όταν είναι ισχυρές ώστε να προκαλούντο κλείσιμο του ματιού θα πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό σας.

Κλειώ Δασκαλάκη, Νευρολόγος, Εξωτερική Συνεργάτης Νευρολογικής Κλινικής ΙΑΣΩ Γενική Κλινική, Επιμελήτρια Νευρολογικού Τμήματος ΙΑΣΩ Παίδων