Β. Κικίλιας: Η πρόληψη στη Δημόσια Υγεία είναι ανώτερη της περίθαλψης

Σημεία ομιλίας Υπουργού Υγείας Βασίλη Κικίλια στο Συνέδριο του Economist με τίτλο:

«Το ασημένιο τσουνάμι: Ξεπερνώντας τα κύματα της γήρανσης του πληθυσμού στη σκιά της Covid-19»

Προέκυψε στη δική μας εποχή να αντιμετωπίσουμε ένα τεράστιο θέμα Δημόσιας Υγείας, για το οποίο υπήρχαν αντικρουόμενες απόψεις από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το ECDC, το FDA για το πώς εξελισσόταν και αν τελικά θα ήταν πανδημία ή όχι.

Η χώρα μας μπόρεσε να αντιδράσει αποτελεσματικά, μετά από μια πολύ μεγάλη κρίση 10 χρόνων δημοσιονομικών πολιτικών και ένα χτυπημένο από την κρίση Εθνικό Σύστημα Υγείας, προτάσσοντας την πρόληψη που κατά την άποψή μου είναι ανώτερη από την περίθαλψη. Και αυτό νομίζω ότι κρίνεται εκ του αποτελέσματος.

Αυτό κάναμε στα τέλη Ιανουαρίου, όταν κάλεσα στο Υπουργείο Υγείας τους επιστήμονες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας.

Ορίσαμε Νοσοκομεία αναφοράς, κοινό στρατηγικό κέντρο επιχειρήσεων ΕΚΑΒ-ΚΕΠΥ. Πραγματοποιήσαμε ασκήσεις ετοιμότητας στα αεροδρόμια στα Νοσοκομεία, στα Κέντρα Υγείας πριν καν έρθει στην Ελλάδα το πρώτο κρούσμα. Ορίσαμε Επιστημονική Επιτροπή κορυφαίων λοιμωξιολόγων, επιδημιολόγων, εντατικολόγων. Προτάξαμε την επιστημοσύνη τους. Προσωπικά τους θεωρώ πρότυπα για την ελληνική κοινωνία. Όπως φυσικά και τους γιατρούς μας, τους νοσηλευτές, παραϊατρικό και λοιπό προσωπικό, τραπεζοκόμους, καθαρίστριες, όλους αυτούς τους μαχητές, τους «ήρωες της διπλανής πόρτας» που έδωσαν τη μάχη στον πρώτο κύκλο.

Άφησα τελευταίους τους πρώτους. Την ελληνική κοινωνία που σε πείσμα όλων αυτών που λένε ότι είμαστε Βαλκάνιοι, Μεσόγειοι, αντιδραστικοί ή γενικά δεν συμμορφωνόμαστε, βρήκαμε τον τρόπο με ήπια επιχειρηματολογία, σύμπνοια και συναίνεση, να την πείσουμε ότι έπρεπε να παρθούν μέτρα.

Και το αποτέλεσμα ήταν πάρα-πάρα πολύ καλό για τη χώρα μας. Μετά από χρόνια, οι Έλληνες ακούσαμε καλά λόγια από το εξωτερικό για αυτή την προσπάθεια.

Είχαμε να κάνουμε με ανθρώπινες ζωές. Προσωπικά και ως Κυβέρνηση αποτιμούμε ως ανώτερη όλων την αξία της ανθρώπινης ζωής. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης το απέδειξε αυτό, αποδεχόμενος τις εισηγήσεις των ειδικών και φέρνοντας τη χώρα σε lockdown πριν από όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Μια πολύ κρίσιμη και δύσκολη απόφαση για έναν ηγέτη. Την πήρε έγκαιρα και δικαιώθηκε εκ του αποτελέσματος.

Θέλω να ευχαριστήσω όμως και την Αξιωματική Αντιπολίτευση στο πρόσωπο του κ. Ξανθού και τα υπόλοιπα κόμματα της Αντιπολίτευσης, που στο συγκεκριμένο θέμα επέδειξαν εξαιρετική αντίδραση και σύμπνοια με βάση τη κρισιμότητα της Δημόσιας Υγείας. Για αυτό και δεν πιστεύω στην προσωπική αντιπαράθεση. Θεωρώ ότι είχε μόνο να δώσει κακώς κείμενα στη Μεταπολίτευση και κράτησε πίσω τις μεταρρυθμίσεις στην Υγεία.

Η δεύτερη προσπάθεια που κάναμε ήταν μετά το lockdown. Υπήρχαν αυτοί οι λίγοι, οι κυνικοί, οι πεσιμιστές, που θεωρούσαν ότι θα καταστραφεί η χώρα ανοίγοντας τα σχολεία, ανοίγοντας τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, το δημόσιο τομέα, τον ιδιωτικό τομέα. Το κάναμε λελογισμένα, με αποστάσεις από τη μία απόφαση στην άλλη, συμβουλευόμενοι πάντα τους ειδικούς, ενημερώνοντας πάντα σοβαρά και αξιόπιστα τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου και την κοινωνία. Και αυτό οδήγησε επίσης σε μετρήσιμα αποτελέσματα. Μέχρι την 1η Ιουλίου, η χώρα είχε επανεκκινήσει σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό.

Και το τρίτο βήμα έγινε την 1η Ιουλίου που ανοίξαμε τον τουρισμό, μία on going διαδικασία. Έχουμε φτιάξει έναν ακτινωτό σχεδιασμό με πολλαπλό testing, ειδικούς μοριακούς αναλυτές στα νησιά, πιο μεγάλους στα Νοσοκομεία αναφοράς, πολλαπλές αεροδιακομιδές και μεγαλύτερες δυνατότητες από άλλα χρόνια, με οργάνωση και ελέγχους από τον ΕΟΔΥ, με 5.000 υγειονομικούς παραπάνω στο Σύστημα Υγείας που προσελήφθησαν τους τελευταίους 3 μήνες, οι 700 στα νησιά μας. Ένα σύστημα τέτοιο έτσι ώστε να μπορούμε να στηρίξουμε τη νησιωτικότητά μας, που είναι πλεονέκτημα για την Ελλάδα.

Το ζητούμενο είναι πώς θα τελειώσει αυτή η περίοδος και πώς θα πάμε στον επόμενο κύκλο, αν θα υπάρχει εμβόλιο, αν θα υπάρχουν φάρμακα.

Όλα αυτά φυσικά και έχουν να κάνουν με τη γήρανση του πληθυσμού, την οικονομική στήριξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας και κάθε συστήματος υγείας, γιατί η Δημόσια Υγεία, κατά την άποψή μου, είναι ανώτερη της περίθαλψης στα σύγχρονα συστήματα υγείας.

Για αυτό και φέραμε πριν τον κορονοϊό, ένα νομοσχέδιο για τη Δημόσια Υγεία που είχε πολλά χρόνια να έρθει και να εφαρμοστεί στη Βουλή, το οποίο στηρίχθηκε και ψηφίστηκε.

Για αυτό και προχωρήσαμε στην εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου, διαψεύδοντας όσους έλεγαν επί 20-25 χρόνια ότι δεν θα μπορεί να εφαρμοστεί.

Με σύμπνοια, με συνεργασία και κοινή στρατηγική, με μια κοινή μάχη καπνιστών και μη καπνιστών – έχουν και οι δύο δικαιώματα – μπορέσαμε αυτό να εμπνεύσουμε στην ελληνική κοινωνία αυτή τη μεταρρύθμιση Δημόσιας Υγείας.

Το κλειδί για να σωθεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας και κάθε Σύστημα Υγείας στο μέλλον, σε συνεργασία και με τον ιδιωτικό τομέα και με ειδικούς και επιστήμονες, είναι να αντιληφθούμε ότι υπάρχουν κοινωνικοί και συμπεριφορικοί παράγοντες που επηρεάζουν το σύγχρονο τρόπο ζωής και έχουν επιβαρύνει την υγεία μας.

Ο καθιστικός τρόπος ζωής, η μη άθληση, η κακή διατροφή, το στρες, είναι αυτοί οι κοινωνικοί και συμπεριφορικοί παράγοντες που οδηγούν στα 4 κύρια νοσήματα. Στα καρδιαγγειακά, στον διαβήτη, στη χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια και στον καρκίνο.

Εμείς πιστεύουμε ότι με screening, προσυμπτωματικό έλεγχο, πρόληψη, σωστή επιμόρφωση των μαθητών και της κοινωνίας μπορούμε να προλάβουμε αυτές τις κύριες νόσους πολύ πιο νωρίς στην πορεία και τη διαδρομή τους, έτσι ώστε οι πολίτες μας να έχουν πολύ καλύτερη ποιότητα ζωής και τα Νοσοκομεία μας, το Εθνικό Σύστημα Υγείας και ο ΕΟΠΥΥ να επιβαρύνονται πολύ λιγότερο.

Και αυτό να δώσει τη δυνατότητα με νέα κονδύλια, με στήριξη, με ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και όλων των δομών του, να στηριχτεί και στο μέλλον, παρά την υπογεννητικότητα που είναι ένα πρόβλημα για την Ευρώπη και για την Ελλάδα.