Υπερένταση μωρού πριν τον ύπνο: Αιτίες και τρόποι αντιμετώπισης

Γράφει η Μαρία Κουλούρη | Παιδίατρος

Πολύ συχνά οι γονείς ρωτούν τον Παιδίατρο σχετικά με τις συνήθειες ύπνου στα βρέφη. Ένα ζήτημα που απασχολεί είναι και η υπερένταση πριν τον ύπνο. Τι είναι αυτό που κάνει ένα μωράκι ανήσυχο κατά την ώρα που θα έπρεπε ή θα περιμέναμε να ηρεμεί;

Από τον πρώτο κιόλας μήνα, όπου οι νυχτερινές αφυπνίσεις αποτελούν κανόνα, τα μωρά αρχίζουν να φτιάχνουν ένα μοντέλο εναλλαγών ύπνου και εγρήγορσης, όπου διάφοροι παράγοντες συνεργούν.

Βασικός παράγοντας είναι το περιβάλλον και τα άτομα που κινούνται σε αυτό. Έτσι για παράδειγμα, σε μια οικογένεια πολυμελή, όπου η ένταση της ημέρας όλων των μελών μεταφέρεται το βράδυ στο σπίτι, είναι λογικό το βρέφος να μην μπορεί να ακολουθήσει διαφορετικό πρόγραμμα. Τα ηχητικά ερεθίσματα, τα φώτα, οι ανοιχτές τηλεοράσεις δημιουργούν μια ατμόσφαιρα διέγερσης.

Αλλαγές στο μικροπεριβάλλον, όπως μια μετακόμιση ή μεταφορά σε άλλο δωμάτιο, η διακοπή του θηλασμού, η επιστροφή της μαμάς στη δουλειά,μπορεί να προκαλεσουν έντονη ανησυχία.

Για να ηρεμήσει το μωρό, τα φώτα και οι ήχοι πρέπει να χαμηλώνουν, οι ομιλίες να γίνονται σε χαμηλό τόνο και να δημιουργείται κλίμα ηρεμίας.

Οι διατροφικές συνήθειες αποτελούν επίσης ένα παράγοντα που μπορεί να προκαλεί ανησυχία πριν τον ύπνο. Η πείνα όπως επίσης και η υπερφαγία, διαταράσσουν το πεπτικό. Μη μπορώντας το βρέφος να εκδηλώσει λεκτικά τη δυσφορία του, καταλήγει να έχει εκνευρισμό και ανησυχία. Αποτελεί λάθος η διατήρηση σιτιστικών τακτικών που αφορούν μικρότερες ηλικίες. Όταν για παράδειγμα το βρέφος αρχίσει το βραδυνό φαγητό, είναι λάθος να χορηγούμε μετά και 200 ml γάλα. Ή, αντίθετα,να συνεχίσουμε την χορήγηση γάλακτος αντί για βραδινό γεύμα. Πολλές φορές η ανησυχία του μωρού δεν είναι παρά ένα μήνυμα, που δεν μπορεί να εκφραστεί διαφορετικά.

Τα μωρά μας αντιδρούν στον ύπνο όταν είναι πολύ κουρασμένα (από ένα ταξίδι ή μια φορτωμένη μέρα) ή όταν αλλάζουν αναπτυξιακά στάδια. Παραδειγματικά, στους 6-8 μήνες κάποια βρέφη αναπτύσσουν άγχος αποχωρισμού και αυτό είναι από μόνο του αίτιο να αρνούνται τον ύπνο. Επίσης, καλό είναι να γνωρίζουμε ότι οι ώρες που παραμένουν ξύπνια μέσα στην ημέρα μειώνονται όσο μεγαλώνουν. Γι αυτό, ακολουθούμε σε ένα βαθμό τον βιορυθμό τους.

Δεν  πρέπει ασφαλώς να ξεχνάμε ότι η ανησυχία του βρέφους μπορεί να σχετίζεται με διάφορες λοιμώξεις, λιγότερο ή περισσότερο εμφανείς αλλά και με την οδοντοφυία. Μια βουλωμένη μυτούλα, η οποία δυσκολεύει την ήρεμη αναπνοή, λογικό είναι να προκαλεί εκνευρισμό. Μια αιφνίδια και αναίτια κατά την κρίση μας ανησυχία όμως, πρέπει να μην αντιμετωπίζεται επιπόλαια από τους γονείς. Ελέγχουμε τη θερμοκρασία, ξεντύνουμε το παιδί για τυχόν εξανθήματα, που μπορεί να του προκαλούν κνησμό ή να υποκρύπτουν κάποια αλλεργική αντίδραση. Επικοινωνούμε με το γιατρό μας, αν διαισθανόμαστε ότι κάτι είναι ανησυχητικά ασυνήθιστο.

Τελικά, πώς αντιδρούμε;

Σε γενικές γραμμές, υιοθετούμε πριν τον ύπνο μια ρουτίνα, που να επιβραδύνει τη δραστηριότητα του βρέφους. Αν το μπάνιο δρα χαλαρωτικά, κάνουμε ένα μπάνιο πριν τον ύπνο. Δεν αφήνουμε συσκευές που φορτίζουν στο περιβάλλον του παιδιού. Το βάζουμε στο κρεββάτι του, το οποίο καλό είναι να βρίσκεται σε διαφορετικό δωμάτιο από των γονιών, μετά την νεογνική περίοδο. Φροντίζουμε ώστε το περιβάλλον να είναι καλά αερισμένο, χωρίς περιττά έπιπλα και παιχνίδια, που κάνουν τον αέρα πιο «βαρύ».

Μικρή αλλά σημαντική λεπτομέρεια: μετά από τους πρώτους 2 μήνες, να μην κοιμάται πολύ μέσα στην ημέρα! Ο ύπνος του 24ώρου είναι αθροιστικός. Αν έχουν καλυφθεί αρκετές ώρες κατά την ημέρα, είναι φυσικό το βρέφος να μην επιθυμεί να κοιμηθεί νωρίς, κατά τη δική μας βούληση.

Προ πάντων, να μην ξεχνάμε ότι τα μωρά με κάθε αντίδραση, κάτι προσπαθούν να μας πουν. Συχνά η απάντηση στα ερωτήματά μας βρίσκεται εμπρός μας και η προσεκτική παρατήρηση είναι το κλειδί.

πηγή: Frezyland