Car-T: Πρωτοποριακή θεραπεία Kαρκίνου από το αίμα του ίδιου του ασθενή
Της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea
Πρωτοποριακές επιστημονικές εξελίξεις αλλάζουν τα δεδομένα στη θεραπεία του καρκίνου. Είναι γεγονός πως η αντιμετώπιση του καρκίνου τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει ριζικά, δημιουργώντας νέα δεδομένα για τους Ογκολογικούς ασθενείς.
Η ανοσοθεραπεία είναι βασικό εργαλείο στη φαρέτρα των Ογκολόγων για ολοένα αυξανόμενο αριθμό καρκίνων, καθώς διαφέρει από την κλασική χημειοθεραπεία, αφού στοχεύει στο ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος και όχι στα καρκινικά κύτταρα, εκπαιδεύοντάς το με αυτόν τον τρόπο να επιτίθεται στα καρκινικά κύτταρα, προσφέροντας ανθεκτική και μακροχρόνια θεραπεία στον ασθενή. Ως αποτέλεσμα, μπορούμε πλέον να μιλάμε για ίαση σε αρκετές μορφές καρκίνου που μέχρι τώρα ήταν δύσκολα αντιμετωπίσιμες.
Η ανοσοθεραπεία αξιοποιεί τις δυνάμεις του ανοσοποιητικού του ίδιου του ασθενούς, τις οποίες εξωθεί να επιτεθούν στον καρκίνο. Με τη βοήθειά της είναι σήμερα εφικτό να τεθούν σε μακρά ύφεση ή ακόμα και να θεραπευτούν ριζικά αρκετά περιστατικά λευχαιμίας και λεμφώματος που υποτροπιάζουν ή δεν ανταποκρίνονται σε άλλες θεραπείες.
Μάλιστα, πρόσφατες μελέτες αποδεικνύουν την επιτυχία της ανοσοθεραπείας σε συχνούς καρκίνους, όπως καρκίνος νεφρών, ουροδόχου κύστης, κεφαλής / τραχήλου, μελάνωμα και λέμφωμα Hodgkin.
Η πρόοδος που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στην κατανόηση των μηχανισμών καρκινογένεσης είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική για τη μελλοντική αντιμετώπιση της νόσου, με τα νέα φάρμακα και τις νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις να επιτυγχάνουν την αποτελεσματική θεραπεία πολλών μορφών καρκίνου. Μάλιστα, η εξατομικευμένη θεραπεία, προσαρμοσμένη απόλυτα στο γενετικό υλικό του καρκινικού όγκου του κάθε ασθενή, σε συνδυασμό με τη χρήση της ανοσοογκολογίας και της γονιδιακής θεραπείας, η οποία μας επιτρέπει να παρεμβαίνουμε στο γενετικό υλικό του όγκου, μας δίνουν τη δυνατότητα να μιλάμε ακόμα και για πλήρη ίαση σε κάποιες περιπτώσεις.
Η επαναστατική ανοσοθεραπεία με CAR T-λεμφοκύτταρα που δίνει νέες δυνατότητες θεραπείες σε ασθενείς που μέχρι σήμερα είχαν πολύ περιορισμένες επιλογές. Στη θεραπεία κυττάρων CAR-T, οι γιατροί αφαιρούν και τροποποιούν τα Τ κύτταρα του ασθενούς για να αναγνωρίσουν και να καταπολεμήσουν τον καρκίνο. Μόλις τροποποιηθούν τα Τ κύτταρα επανεμφυτεύονται στον ασθενή όπου αναζητούν και τελικά σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα Η συγκεκριμένη τεχνική περιλαμβάνει την αφαίρεση κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος από τον ασθενή, τα οποία τροποποιούνται γενετικά με σκοπό να αναγνωρίζουν τα καρκινικά κύτταρα και να τους επιτίθενται. Αυτά, τα τροποποιημένα CAR T-λεμφοκύτταρα καλλιεργούνται σε μεγάλους αριθμούς στο εργαστήριο και στη συνέχεια χορηγούνται στους ασθενείς
Τα κύτταρα Τ είναι ένας τύπος ανοσοκυττάρων που βοηθούν το σώμα να καταπολεμά τη μόλυνση αναζητώντας ιούς, βακτήρια και παράσιτα και στη συνέχεια να τα σκοτώνει. Τα κύτταρα Τ μπορούν να αφαιρεθούν από το σώμα ενός ασθενούς και να τροποποιηθούν γενετικά για να ενισχύσουν την ικανότητά τους να αναγνωρίζουν και να σκοτώνουν συγκεκριμένα καρκινικά κύτταρα.
Η εξατομικευμένη θεραπεία με Τ λεμφοκύτταρα με χιμαιρικό αντιγονικό υποδοχέα (CAR-T) χρησιμοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα του ίδιου του ασθενούς, προκειμένου να καταπολεμήσει ορισμένους τύπους καρκίνου. Τα Τ λεμφοκύτταρα του ασθενούς εξάγονται και επαναπρογραμματίζονται εκτός του σώματος ώστε να αναγνωρίζουν και να καταπολεμούν τα καρκινικά κύτταρα και άλλα κύτταρα που εκφράζουν ένα συγκεκριμένο αντιγόνο.
Πώς λειτουργεί η CAR-T Θεραπεία
1. Λευκαφαίρεση
Τα λευκά αιμοσφαίρια ενός ασθενούς, περι- λαμβανομένων των Τ λεμφοκυττάρων, εξάγονται μέσω μιας εξειδικευμένης διαδικασίας φιλτρα- ρίσματος του αίματος (λευκαφαίρεση). Τα Τ λεμφοκύτταρα στη συνέχεια κρυοσυντηρούνται και αποστέλλονται στις εγκαταστάσεις παραγωγής μας για επαναπρογραμματισμό.
2. Επαναπρογραμματισμένα κύτταρα
Με χρήση ενός ανενεργού ιού (ιικός φορέας), τα Τ λεμφοκύτταρα κωδικοποιούνται γενετικά ώστε να αναγνωρίζουν τα καρκινικά κύτταρα και άλλα κύτταρα που εκφράζουν ένα συγκεκριμένο αντιγόνο.
3. Πολλαπλασιασμός
Τα νέα κύτταρα CAR-T που έχουν δημιουργηθεί υφίστανται πολλαπλασιασμό.
4. Έλεγχος Ποιότητας
Πραγματοποιείται αυστηρός έλεγχος ποιότητας πριν από την έγκριση και την εκ νέου αποστολή των CAR-T κυττάρων στον ασθενή.
5. Λεμφοαφανιστική χημειοθεραπεία
Στον ασθενή χορηγείται λεμφοαφανιστική χημειο- θεραπεία (χημειοθεραπεία που καταστρέφει τα λεμφοκύτταρα) προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων, ώστε να ενισχυθεί η ικανότητα του οργανισμού να αποδεχθεί τα επαναπρο- γραμματισμένα CAR-T λεμφοκύτταρα.
6. Έγχυση Κυττάρων
Επιστροφή επαναπρογραμματισμένων CAR-T κυττάρων στο αίμα του ασθενούς.
7. Κυτταρικός Θάνατος
Εντός του οργανισμού του ασθενούς, τα CAR-T λεμφοκύτταρα έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν τα καρκινικά κύτταρα του ασθενούς και άλλα κύτταρα που εκφράζουν ένα συγκεκριμένο αντιγόνο και να προσκολλώνται σε αυτά. Η διαδικασία αυτή μπορεί να επαγάγει άμεσο κυτταρικό θάνατο.