Οι λαμπερές γιορτές και η μελαγχολία τους

ΒΙΛΥ Α. ΜΠΙΤΣΙΑΔΟΥ, MSC., ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ ΙΑΣΩ

Η προσμονή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς δημιουργούν αισθήματα χαράς, αισιοδοξίας και αναμονής.

Η εορταστική περίοδος σηματοδοτείται από τον στολισμό του δέντρου και αφυπνίζει εικόνες, μυρωδιές και μελωδίες από τα παιδικά μας χρόνια. Τα χαρούμενα οικογενειακά τραπέζια, η ανταλλαγή και το άνοιγμα των δώρων, η μυρωδιά της κανέλλας και οι χριστουγεννιάτικες μελωδίες αποτελούν το κάθε ένα χωριστά το gold standard της εορταστικής περιόδου.

Παρόλα αυτά, η παραμυθένια ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων δεν δημιουργεί σε όλους αισθήματα χαράς. Για κάποιους οι γιορτές αποτελούν πηγή μελαγχολίας, άγχους – στρες και συνειδητοποίησης.

Η μελαγχολία των γιορτών (holidays blues) είναι μία υπαρκτή συναισθηματική κατάσταση με αληθινά συμπτώματα, χωρίς να αποτελεί επίσημη διάγνωση, εμφανίζεται κατά την διάρκεια της εορταστικής περιόδου και απομακρύνεται κατά τα μέσα Ιανουαρίου. Βιώνεται με ψυχολογική κόπωση, μελαγχολία και κακοδιαθεσία. Πολλές φορές συνοδεύεται και από άγχος και στρες.

Μερικές από τις αιτίες που εμφανίζεται η μελαγχολία κατά την διάρκεια των γιορτών είναι:

• Η κούραση, συναισθηματική και σωματική.
• Η ολοκλήρωση του έτους, ο απολογισμός του και οι στόχοι που έμειναν ανεκπλήρωτοι.
• Το άγχος για την χρονιά που έρχεται.
• Οι απώλειες και τα οδυνηρά γεγονότα που συνέβησαν κατά την διάρκεια του χρόνου. Για αυτόν που χρειάστηκε να χάσει ή να αποχωριστεί κάτι σημαντικό στην ζωή του, πάντα υπάρχουν «τα πρώτα Χριστούγεννα» μετά την απώλεια.
• Οι οικονομικές δυσκολίες – αδυναμία αγοράς δώρων.
• Οικογενειακοί λόγοι. Η δυσκολία του να ανήκεις σε ένα δυσλειτουργικό σπίτι.
• Η κοινωνική απομόνωση – απομάκρυνση.
• Οι υψηλές προσδοκίες για λαμπερά Χριστούγεννα και η εξιδανίκευση της πραγματικότητας.
• Νοσταλγικές μνήμες από προηγούμενους εορτασμούς όταν υπήρχε «κανονικότητα».
• Και τέλος, τα 2 τελευταία χρόνια λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού και των μεταλλάξεων, ο τρόπος συναναστροφής μας έχει αλλάξει και διέπεται από κανόνες (αποστάσεις, μάσκες) και όρια (συγκεκριμένο νούμερο καλεσμένων).

Αναγνωρίζοντας τις αιτίες της μελαγχολίας των γιορτών καταλαβαίνουμε ότι κάποιοι λόγοι είναι προφανείς και άλλοι είναι δυσδιάκριτοι και βρίσκονται πίσω από την πρόσκαιρη δυσθυμία των γιορτών.

Η μελαγχολία των γιορτών μπορεί να περιοριστεί εάν:

• Αποδεχθείτε την ύπαρξη των αρνητικών συναισθημάτων και την πραγματικότητα αυτών. Η αναγνώριση μίας αποκλίνουσας ψυχικής κατάστασης είναι το πρώτο βήμα για την αποκατάστασή της.
• Σχεδιάστε τις εκδηλώσεις που σκοπεύετε να παραβρεθείτε δημιουργώντας ένα πλάνο για το πως θέλετε να περάσετε τις γιορτές και με ποιους. Η επιλεκτικότητα θα σας βοηθήσει να έχετε τον έλεγχο, κάτι που δημιουργεί θετικά συναισθήματα.
• Στην περίπτωση που η διάθεσή σας σας υπαγορεύει να απομονωθείτε κοινωνικά, προσπαθήστε να έρθετε σε επικοινωνία με υποστηρικτικούς ανθρώπους. Εκφραστείτε θετικά, δείξτε ότι τους νοιάζεστε και τους σκέφτεστε. Με αυτόν τον τρόπο μεταθέτετε την προσοχή σας από τον εαυτό σας σε έναν άλλο άνθρωπο, μειώνοντας έτσι την μελαγχολική διάθεση που αισθάνεστε.
• Δημιουργήστε μία ρεαλιστική προσμονή για τον εορτασμό των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Οι μη πραγματοποιήσιμες υψηλές προσδοκίες για «μοναδικά» Χριστούγεννα δημιουργούν το αίσθημα της ματαίωσης και του ανεκπλήρωτου.
• Αποφύγετε να συγκρίνετε τα σχέδια σας με των φίλων σας. Η σύγκριση δημιουργεί το αρνητικό αίσθημα της μειονεκτικότητας. Αντ’ αυτού αναγνωρίστε τα θετικά στοιχεία που έχετε στην ζωή σας και αισθανθείτε ευγνωμοσύνη για αυτά.
• Εάν τα συμπτώματα επιμένουν, εντείνονται και επεκτείνονται σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, τότε θα πρέπει να ζητήσετε βοήθεια από ψυχολόγο.

Τα holidays blues μας κάνουν να φερόμαστε στον εαυτό μας με καλοσύνη, ευγένεια και υπομονή αναγνωρίζοντας ότι είναι μία ψυχολογική κατάσταση που έχει σύντομη λήξη.

Η ελπίδα για την αλλαγή του χρόνου και η επιθυμία μας για Καλή Χρονιά , μας καλεί να γυρίσουμε σελίδα στο βιβλίο της ζωής μας και τον καινούργιο χρόνο να γράψουμε καθαρά, με ωραία γράμματα, χωρίς μουτζούρες και λάθη.

iaso.gr